مأموریت بنیاد توسعه گری اجتماعی-
نویسنده: دکتر علی علیزاده.

با استناد به اصول کلی حاکم بر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، اسناد بالادستی نظام در حوزه سیاست‌های اجتماعی و فرهنگی، به ویژه در خصوص اهمیت و ضرورت مقابله با آسیب‌های اجتماعی، پیش‌نویس مأموریت “بنیاد توسعه گری اجتماعی” به شرح زیر پیشنهاد می‌شود:
بنیاد توسعه گری اجتماعی، به عنوان نهادی پیشگام و تخصصی در حوزه مطالعات عمیق اجتماعی و پیشبرد رویکردهای توسعه‌ای اجتماع‌محور، مأموریت خود را در راستای تحقق جامعه‌ای بالنده، مسئولیت‌پذیر و مقاوم (تاب‌آور) در برابر چالش‌ها و آسیب‌های اجتماعی، و ارتقاء سطح سرمایه انسانی و اجتماعی کشور، با اتکا به مبانی ذیل تعریف می‌نماید:

1. مبانی قانونی و اسناد بالادستی:
   التزام به اصول قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، به ویژه اصولی که بر اهمیت حقوق اجتماعی، رفاه عمومی، مشارکت مردم در تعیین سرنوشت اجتماعی خویش، و مسئولیت دولت در تأمین نیازهای اساسی و کاهش نابرابری‌ها تأکید دارند.
   پیروی از جهت‌گیری‌ها و اهداف کلان مندرج در اسناد بالادستی نظام شامل سیاست‌های کلی برنامه‌های توسعه کشور، نقشه مهندسی فرهنگی، و سایر اسناد مرتبط با امور اجتماعی، فرهنگی و خانواده که بر لزوم توانمندسازی آحاد جامعه، تقویت نهاد خانواده، ارتقاء سلامت اجتماعی، و مقابله مؤثر با عوامل مخل نظم و آرامش اجتماعی تأکید دارند.
2. تأکیدات اسناد فرادستی در حوزه آسیب‌های اجتماعی:
   سرلوحه قرار دادن اسناد فرادستی به مقوله آسیب‌های اجتماعی به عنوان یک اولویت فوری و مهم نظام، که نیازمند رویکردی چندوجهی، ریشه‌ای، و با مشارکت حداکثری نهادهای دولتی، غیردولتی و آحاد مردم است.
   تمرکز بر ابعاد پیشگیری، کنترل، کاهش و ریشه‌یابی آسیب‌ها از طریق فعالیت‌های فرهنگی، آموزشی و توانمندسازی با هدف مصون‌سازی فرد، خانواده و جامعه.
   اهمیت دادن به نقش‌آفرینی و هم‌افزایی میان بخش‌های مختلف برای مقابله مؤثر و هماهنگ با پدیده‌هایی نظیر اعتیاد، طلاق، حاشیه‌نشینی، بیکاری و سایر عوامل زمینه‌ساز آسیب‌های اجتماعی.
   حیطه‌های اصلی مأموریت:
   با تکیه بر مبانی فوق و با هدف ایفای نقش مؤثر به عنوان حلقه واسط و تسهیل‌گر میان حکمرانی اجتماعی (دستگاه‌های دولتی و حاکمیتی) و سازمان‌های مردم‌نهاد و خیریه‌های فعال در حوزه اجتماعی، بنیاد توسعه گری اجتماعی مأموریت‌های خود را در حیطه‌های زیر به انجام می‌رساند:
   الف. تربیت، آموزش و توسعه انسانی و اجتماعی:
   تلاش برای تربیت و آموزش نسلی آگاه، مسئولیت‌پذیر و توانمند برای ایفای نقش فعال در جامعه.
   طراحی و اجرای برنامه‌های جامع برای توسعه همه‌جانبه انسانی و اجتماعی با تمرکز بر مهارت‌های زندگی، تفکر انتقادی و شهروندی فعال.
   ب. توانمندسازی تخصصی در سطوح مختلف:
   ارائه آموزش‌ها و برنامه‌های توانمندسازی هدفمند برای ارتقاء دانش، مهارت و نگرش افراد (توانمندسازی فردی) به منظور افزایش تاب‌آوری و قابلیت‌های آنان در مواجهه با چالش‌های اجتماعی و اقتصادی.
   یاری رساندن به سازمان‌ها، نهادها و گروه‌های اجتماعی (توانمندسازی سازمانی و اجتماعی) از طریق آموزش، مشاوره و انتقال تجربیات برای افزایش اثربخشی، پایداری و قابلیت آن‌ها در حل مسائل اجتماعی.
   ج. ترویج و توسعه مسئولیت اجتماعی:
   بسترسازی و اجرای برنامه‌هایی برای نهادینه‌سازی فرهنگ مسئولیت‌پذیری اجتماعی در بخش‌های مختلف جامعه اعم از افراد، خانواده‌ها، نهادهای آموزشی، کسب و کارها و سازمان‌های دولتی و غیردولتی.
   د. کوچینگ و مشاوره تخصصی:
   ارائه خدمات کوچینگ (هدایت‌گری) و مشاوره تخصصی در حوزه مباحث اجتماعی، توسعه فردی، سازمانی و اجتماع‌محور به افراد، گروه‌ها و سازمان‌ها.
   ه. توسعه و تعالی سازمانی:
   کمک به سازمان‌ها و موسسات فعال در حوزه اجتماعی (به ویژه خیریه‌ها و سازمان‌های مردم‌نهاد) برای دستیابی به تعالی سازمانی، افزایش بهره‌وری و پایداری فعالیت‌ها.
   و. ارزیابی اثرات اجتماعی :
   انجام مطالعات و ارزیابی‌های دقیق برای سنجش اثرات اجتماعی برنامه‌ها و طرح‌ها، به ویژه در حوزه آموزش و توانمندسازی، به منظور حصول اطمینان از اثربخشی اقدامات، شناسایی بهترین رویه‌ها و هدایت بهینه منابع
   نقش‌آفرینی به عنوان حلقه واسط: فعالیت هدفمند در فضای فی‌مابین حکمرانی اجتماعی و سازمان‌های مردم‌نهاد و خیریه‌ها به منظور تسهیل ارتباط، انتقال دانش و تجربیات، هم‌افزایی منابع و هماهنگی برنامه‌ها، برای تقویت اثربخشی کلی اکوسیستم اجتماعی کشور در مواجهه با مسائل و آسیب‌ها.

این مأموریت باهدف اصلی کمک به ساختن جامعه‌ای که در آن آحاد مردم توانمند، مسئولیت‌پذیر و مشارکت‌جو بوده، و نهادهای اجتماعی (دولتی و غیردولتی) به صورت هم‌افزا و اثربخش در جهت کاهش و کنترل آسیب‌های اجتماعی و ارتقاء کیفیت زندگی فعالیت نمایند، تدوین شده است.